W Warszawie odbyły się uroczystości z okazji 75. rocznicy powstania Brygady Świętokrzyskiej.

Rozpoczęła je msza w Katedrze Polowej Wojska Polskiego w intencji żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych, których częścią była Brygada Świętokrzyska. W południe przy Grobie Nieznanego Żołnierza odbył się uroczysty Apel Pamięci.

Podczas uroczystości żołnierzom Brygady Świętokrzyskiej Narodowych Sił Zbrojnych zostały wręczone medale „Pro Bono Poloniae” w uznaniu szczególnych zasług w upowszechnianiu wiedzy o historii walk niepodległościowych, krzewieniu postaw patriotycznych w polskim społeczeństwie oraz poza granicami kraju.

Szef Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk podkreślił, że 2 lata temu, w 73. rocznicę powstania Narodowych Sił Zbrojnych, Sejm przyjął uchwałę, która mówiła, że „Narodowe Siły Zbrojne dobrze przysłużyły się ojczyźnie”. Mówił, że żołnierze Brygady Świętokrzyskiej, podobnie jak Narodowych Sił Zbrojnych, walczyli z dwoma okupantami – Sowietami i Niemcami. Przypomniał, że do jednej z najbardziej krwawych bitew Brygady Świętokrzyskiej z Niemcami doszło pod Uniejowem 13 i 14 stycznia 1945 roku. Wobec ofensywy Armii Czerwonej żołnierze Brygady Świętokrzyskiej uznali, że należy wydostać się z kraju i dołączyć do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. W Czechach udało się Brygadzie Świętokrzyskiej wyzwolić niemiecki obóz koncentracyjny w Holiszowie, gdzie blisko 1000 kobiet zostało przez Niemców przeznaczonych do zgładzenia. Atak żołnierzy Brygady uratował je od śmierci. Brygada połączyła się z wojskami amerykańskimi generała George’a Pattona.

Jan Józef Kasprzyk podkreślił, że żołnierze Brygady Świętokrzyskiej znaleźli uznanie w oczach Amerykanów. Po przyjęciu operacyjnego zwierzchnictwa amerykańskiego, na przełomie kwietnia i maja 1945 roku Brygada wzięła udział w walkach z Niemcami na terenie Czech, działając wspólnie z żołnierzami 3. Armii generała George’a Pattona. Żołnierze Brygady wspólnie z oddziałami amerykańskimi wzięli między innymi do niewoli sztab XIII armii niemieckiej. W dowód uznania, żołnierzom i oficerom Brygady Świętokrzyskiej, Amerykanie pozwolili, jako jedynej jednostce polskiej, na noszenie oznak Armii USA.

Jan Józef Kasprzyk przypominał w ubiegłym tygodniu, że Brygada Świętokrzyska została sprawdzona przez kontrwywiad amerykański, czy była formacją w jakikolwiek sposób kolaborującą z Niemcami. „Nie była, niestety, kłamstwa powielane na temat Brygady i jej kolaboracji z Niemcami to jest efekt wieloletniej propagandy komunistycznej” – mówił na konferencji prasowej.

Prezes Instytutu Pamięci Narodowej Jarosław Szarek przypomniał słowa pułkownika Antoniego Szackiego pseudonim „Bohun”, który tworzył Brygadę Świętokrzyską, wypowiedziane do żołnierzy 75 lat temu. „Wybraliśmy drogę czystą i prostą ale drogę trudną i ciężką, bo drogę na dwa fronty” – mówił pułkownik. Dodał, że w tym momencie Niemcy są pokonane i kwestią czasu jest, kiedy skończy się niemiecka okupacja, ale jest drugi ciemiężyciel – to jest Związek Sowiecki.

IAR